۲-۱-۱ تیره نعنا Labiatae
در تیره نعنا طبق بررسیهای جدیدی که به عمل آمده است، ۴۰۰۰ گونه گیاه وجود دارد که اغلب در ۲۰۰ جنس جای داده شدهاند. این گیاهان به وضعی در کره زمین پراکندگی دارند که در غالب نواحی یافت میگردند، ولی بیشینه انتشار آنها در منطقه مدیترانه است.
گیاهانی عموماً علفی یکساله یا پایا و دارای ساقههای راست یا خزندهاند. در بعضی ازآنها ظاهر بوته مانند و ساقههای متعدد و چوبی شده دارند. در بین آنها به ندرت نمونههای پیچیده یا درختچه مانند ممکن است یافت گردد.
گیاهان تیره نعنا عموماً برگهای متقابل، گاهی ساقه آغوش و بندرت فراهم دارند. برگهای آنها عموماً ساده و برگهای مرکب در آنها دیده نمیشود. گلهای آنها کامل، نامنظم، نر- ماده و مجتمع به صورت دستههایی واقع در محور ساقه دیده میشود.
در انواع چند ساله این گیاهان ساقههای مسن ظاهر مدور دارند، و این نیز بر اثر پیدایش لایههای زایندهای در ناحیه پوست ساقههای جوان که باعث ایجاد بافتهای جدید موجب ریزش و از بین رفتن لایههای بیرونی از خارج میگردد و با این عمل، ظاهر چهار گوش ساقه از بین میرود.(۹)
عده زیادی ازگیاهان تیره نعنا سریعا تحت تاثیر شرایط متفاوت محیط زندگی قرار میگیرند و به سرعت تغییراتی از نظر سازش و تطبیق با محیط حاصل میکنند. تا مقاومت آنها در مقابل تعرق زیاد شود، به طوری که برگهای آنها پوشیده از کرک میشود یا کناره پهنک برگهای آنها به سمت پایین خمیدگی حاصل میکند و یا روزنهها به حالت فرو رفته در بشره باقی میماند. و یا ممکن است هیپودرم درآنها به صورت کاملاً کلانشیمی درآید و یا برگهایی نسبتا ضخیم و چرمی پیدا کنند. و یا حتی سطح آن ممکن است کاهش حاصل نماید به حدی که به کلی از بین برود.(۹)
۲-۱-۲ اختصاصات تشریحی گیاهان تیره نعنا
۱-انواع علفی آنها، عموما دارای دستههای کلانشیم در زوایای ساقه، زیر بشرهاند. وجود این باعث میگردد که ساقه این گیاهان ظاهری ۴ گوش پیدا کند.
۲-دسته چوب – آبکش پسین در آنها معمولاً به وضع غیر ممتد و جدا از هم دیده میشود.
۳-بشره ساقه و برگ این گیاهان غالباًَ مستور از تارهای ترشحی و غیر ترشحی به اشکال مختلف است.
۴-تارهای ترشحی اسانس در آنها دارای پایه یک دو سلولی، منتهی به یک برجستگی ۴تا ۸ سلولی و حتی بیشتر است. اسانس ترشح شده نیز، معمولاً خارج از جدار سلولزی در زیر کوتیکول جمع میگردد و این خود باعث میشود که بشره در همان ناحیه، کمی متورم جلوه نماید.
۵-میوه گیاهان تیره نعنا ۴ فندقه و محتوای دانههای بدون آلبومین است و از مشخصات آن این است که معمولاً محصور در کاسه گل باقی میماند، بعضی از این گیاهان نیز ندرتاً ممکن است میوهای به صورت شفت داشته باشند.(۹)